SAMAL

(alang kang Taracea Masah)

Daw nagtuwad nga ngipon sa hacksaw ang mga balod kagabii nga gitadlas sa barko sa Simplicio Lines. Gagmay apan daghan. Wala ko makatulog dili tungod sa tandog sa mga ngipon sa dagat apan sa akong kaikag nga sa dugay na nga panahon wala ako makabalik sa Dabaw ang yuta kung diin ako nahimugso. Baynte uno ka tuig nga wala ako makauli og daw dili ako makapaabot nga makita ang mga kadugo og mga higala sa akong kabatan-on. Karon lang ko nakahigayon pagbalik sa Dabaw tungod kay taas-taas ang among bakasyon ni Basah karon nga maoy nagdala kanako sa laing kompanya. Si Basah gayod ang tumong sa Shell Singapore nga dagiton apan usa sa gipalusot ni Basah nga kondisyon sa pagbalhin gikan sa Intel ngadto sa Shell nga makadala siyag kasaligang tawo og duha ka buwang bakasyon- company paid seyempre apil na ang round trip ticket sa eraoplano og hotel accommodation sa duha ka lugar nga kami ang mopili! Sabot na namo ni Basah nga manguli usa kami sa among mga nasud. Siya sa Sabah Malaysia ako sa Cebu Pilipinas. Gikan mi mopauli sa tagsatagsa ka nasod kuyog mis among mga asawa mobakasyon sa Maldives tungod kay matod ni Maureen ang asawa ni Basah nga number 1 man kuno kini nga holiday destination sa tibook kalibotan ang Maldives . Nya makakita kuno mi didtog pwerti ka seksi nga mga babaye matud pa ni Basah. Unya ang among ikaduhang adtoun ang Flores Island sa Indonesia . Gusto siyang moadto sa Flores Island tungod sa gidungog nga seremonyas niining maong isla sa mga romano katoliko sa Larantoka ug gusto sab siyang motan-aw sa nagkalain-laing bulok sa Lake Kelimuto . Mag-usab-usab kuno ang bulok sa maong danao ingon ni Maureen. Pag-abot nako sa Cebu nakadesisyon kong moduaw sa Dabaw tungod kay taas-taas ang akong bakasyon unya nakahunahuna ko nga magbarko padulong sa Dabaw kay aron akong masubli pagsinati ang mga nangagi kong mga pagpauli sa kaniadtong batan-on pa ko. Mao ania ako karon naglawig sa kadagatan padulong sa Mindanao . Nagsigeg paminaw sa akong paghinamhinam sa Dabaw. Mao nga akong gipaabot ang katulogon sa pagbasa sa libro nga Songs of Salandra. Apan wala lang ko gihapon makatulog mao nga niinom kog usa ka tibook nga stilnox. Wala lang gihapon ko makatulog. Niabot na kami sa pantalan sa Sasa sa Dabaw sa ika alas singko sa buntag. Wala ko dayon mokanaug tungod sa daghang tawo nga naghuot nag-ilog sa pag-una pag-gawas sa barko. Didto kos kilid sa dakong bintana sa barko nagpa-abot nga mogamay ang mga tawong manggawas sa maong barko ug akong nakita ang mga Badjao nga nanuol sa barko lulan sa ilang mga balay nga mga baroto. Ug akong nakita nga nangambak ang mga bata matag itsa og mga kwartang sensiyo. Ug akong nakita sa mga mata sa inahang Badjao ang mga kaanyag ni Salandra. Akong nakita sa mga bukton sa amahang Badjao ang mga kusog ni Amak. Ug akong nakita sa pahiyom sa dalagang Badjao ang katahom sa Sitangkai. Ug akong nakita sa panagway sa ulitawong Badjao ang misteryosong Tandubas. Ug nilukso na usab ang mga batang Badjao og sa arko sa pag-dive sa usa ka bata nakita ko ang kinabuhi ni Bangsa! Og sa wala pa siya kan -a sa tubig nakita ko ang sidlak sa adlaw nga pula! Nagkayo! nagbaga! Nya akong gitan-aw ang nag-apong nga isla sa Samal! Dinhi dinhi gikan ang mga Sama sa maong isla nga karon wala na! Wala na sila igkita sa kayutaan dinhi! Nganong wala man kini hikit-i ni Francis Warren? Ni Owen Rutter? Ni Arlo Nimmo? Og nibundag ang ulan sa mga tubag sa mga pangutanang : Sibo= Cebu ? Ranau=Lanao? Reteh= Leyte ? Kaubian=Ubian? Johore= Bohol ? Bogan=Bawean? Badjao=Samal? Gikuyawan ko sa akong tin-aw kaayong nakita! Gusto ko nga makahatag og ebedinsiya niani ngadto kang Basah Masah nga usa ka Badjao gikan sa Semporna, Sabah nga nangita usab sa tinubdang isl sa iyang kaliwat. Nagdali-dali ko nga gikuha ang Canon Rebel XT nga digital camera. Akong gikuut sa akong Timberland nga backpack! Gusto ko nga makita niya ang akong nakitang panagway sa isla! Ug wala ako makabantay nga nilusot ang akong Apple iBook og natagak kini sa dagat og giambak kini sa mga batang Badjao! Apan nahuptan ko ang Canon Rebel XT! Akong gipunting sa isla sa Samal og akong gi-click sa katulo. Ug sa katulo tin-aw kaayo! Ang hulagway sa isla nga wala kay makita! Wala kay makita ni bayhon sa isla apan ang klaro kaayong sidlak sa tinubdan sa mga anak sa dagat! Ang makabutang sidlak sa isla sa kahayag!