A veteran navigator informed Darymple that proven
Weather signs were passed on from one generation to the next.
The most important signs were principally from lightning.
-James Francis Warren “ The Zulu Zone”
Taliwala sa duha ka bud uma
Doul sa bilahan sa tuboran sa sapa
Nga nidagayday sa tin-awng lanao
Dayong dagayday sa sapa pulangi
Nga napuno sa tanom sa humay, mais og lagotmon
Iyang gisaysay ang kinabuhing amahan sa joanga
Sa atubangan sa iyang tulo ka mga anak
Sa ilawom sa landong sa taas nga upas.
Og iyang gitug-an ang mga agianan sa dagat
Og sa mga panagway og sa taras sa mga balud
Og sa mga nagkalainlaing matang sa kahayag
Og sa mga mata sa agkot og itom nga langit
Og iyang gidakop ang tango sa kilat
Alang sa paghubad sa tanghaga sa lawod sa kaparat
Nga mao ang tinood nga kapikas sa dagat.
joanga/lanong : the large, heavily-armed Iranun vessel
Wednesday, May 28, 2008
DUKUN MONA
Iyang gihunghungan ang hanging habagat
Sa mga pulong nga makapakurat bisan sa mga kalag
Og iyang gihubo ang sapot nga nitapot sa ilang lawas
Alang sa pagpangandam sa paghubad sa tanghaga sa upas
Og nigawas ang iyang dila nga nagsangasanga sa katulo
Nga nitaroy sa panit nilapos sa unod nibuak sa bukog
Og nisagol sa dugo ang labing la nga itom nga kusog
Nisutoy sa pagdagan kuyog sa dugo ngadto sa uyok
Sa kasingkasing nga nagpitik sa balaud sa politika
Nikirig ang dukun og nanindog ang mga buhok
Sa mga nakasaksi sa pagbutho sa itom nga ulo
Nga adunay siga og budlat kaayong mga mata
Og nisayaw ang dukun sa huni sa gahum sa yawa
Nga nigawas sa daw imburnal nga kabaho sa iyang baba
Og sa nagbagang kaiinit sa hangin nga gikan sa agkot kaayong duga
Sa upas nga niturok kung diin nagsanga ang tulo niya ka mga hunahuna.
Gikan sa wikipedia :
Dukun is a 2007 Malaysian horror film. The film is loosely based on the true story of the murder of a Malaysian politician, Datuk Mazlan Idris, by Mona Fandey.
The word dukun is a Malay word meaning "witch doctor" or "shaman".
The name of the upas tree became legendary from the mendacious account (professedly by one Foersch, who was a surgeon at Semarang in 1773) published in the London Magazine, December 1783, and popularized by Erasmus Darwin in Loves of the Plants (The Botanic Garden, pt. ii.). The tree was said to destroy all animal life within a radius of 15 miles or more.
Sa mga pulong nga makapakurat bisan sa mga kalag
Og iyang gihubo ang sapot nga nitapot sa ilang lawas
Alang sa pagpangandam sa paghubad sa tanghaga sa upas
Og nigawas ang iyang dila nga nagsangasanga sa katulo
Nga nitaroy sa panit nilapos sa unod nibuak sa bukog
Og nisagol sa dugo ang labing la nga itom nga kusog
Nisutoy sa pagdagan kuyog sa dugo ngadto sa uyok
Sa kasingkasing nga nagpitik sa balaud sa politika
Nikirig ang dukun og nanindog ang mga buhok
Sa mga nakasaksi sa pagbutho sa itom nga ulo
Nga adunay siga og budlat kaayong mga mata
Og nisayaw ang dukun sa huni sa gahum sa yawa
Nga nigawas sa daw imburnal nga kabaho sa iyang baba
Og sa nagbagang kaiinit sa hangin nga gikan sa agkot kaayong duga
Sa upas nga niturok kung diin nagsanga ang tulo niya ka mga hunahuna.
Gikan sa wikipedia :
Dukun is a 2007 Malaysian horror film. The film is loosely based on the true story of the murder of a Malaysian politician, Datuk Mazlan Idris, by Mona Fandey.
The word dukun is a Malay word meaning "witch doctor" or "shaman".
The name of the upas tree became legendary from the mendacious account (professedly by one Foersch, who was a surgeon at Semarang in 1773) published in the London Magazine, December 1783, and popularized by Erasmus Darwin in Loves of the Plants (The Botanic Garden, pt. ii.). The tree was said to destroy all animal life within a radius of 15 miles or more.
AGOSTO
Tungod kay moabot na usab ang buriring sa bulan sa Agosto
Nga matod sa dukun mao ang tinuorayng hubad sa isdang bato
Tungod kay tingbutho usab kini sa hanging habagat
Nga matod sa mga libak mao ang kusog sa pangorap
Pangandam na kamo mga timawa sa tanghaga
Tungod kay tinglayag usab kini sa makahilong hunahuna.
Nga matod sa dukun mao ang tinuorayng hubad sa isdang bato
Tungod kay tingbutho usab kini sa hanging habagat
Nga matod sa mga libak mao ang kusog sa pangorap
Pangandam na kamo mga timawa sa tanghaga
Tungod kay tinglayag usab kini sa makahilong hunahuna.
Sunday, May 18, 2008
PANGLIMA ENAM TAUPAN
The Vikings of Asia laid claim to being the true lords of the eastern seas.
-James Francis Warren
Gikumotkumot sa daw puthawng kamot
Ang iyang batong kasingkasing
Nga nadugmok sama sa uga nga pulbora
Dihang gitadlas sa iyang hunahuna
Ang lanao nga daw bildo sa katin-aw
Ang panagway sa katahum sa iyang mga pinangga
Og gibuak ang iyang panagway
Sa kristal nga lusok nga gihimugso sa iyang mga mata
Natagak sa talad dayong kabuak
Unya nikurog ang garay nga gikusukusu sa mga balod
Og dayong katay-og sa iyang pagbati
Sa dihang iyang gihandum ang pagbitay
Sama sa mga iro ubos sa gihilantang adlaw
Sa mga unod og bukog nga sama sa anaa kaniya
Nga mga biktima sa manlupigong kusog
Sa kalibotang nagtuyok sa uyok sa diyalektika
Og nisurok ang iyang dugo
Dayong siga sa iyang pulang mga mata
Samtang sa ulohan sa garay maaninaw
Ang itom nga utot sa puthawng makina
Iyang gilili ginamit ang bronse nga teleskopyo og iyang nakita
Ang sakayang naglawig nagkadoul sa pantalan sa Bangsapura
Puno sa mga pasaherong bulawan ang mga buhok
Og puno sa kalipay og hudyaka sa panagway sa kolonyalismo
Og niseyagit si panglima : NACOOODA!
Nitubag ang makabungog nga tingog sa drum
Dinoyugan sa pangusmo sa mga pana, mandau og kampilan
Og sa mga hait nga siyaget sa mga bangis nga mga ginsakupan
Og nibutho usab ang hanging habagat
Og nasamin sa dagat ang tumang kahadlok
Nga ang mga balod daw nagkurogkurog
Gitigbas sa kalisang sa hinagiban sa kabangis
Ang mga nakasaksi sa paggimaw sa panagway
Sa mangtas nga niambak dayong balitok
Og nilupad dayong tugpa sa ulohan sa garay ang kusog sa Iranun
Og nibundak ang unos sa dugoong mga pulong.
-James Francis Warren
Gikumotkumot sa daw puthawng kamot
Ang iyang batong kasingkasing
Nga nadugmok sama sa uga nga pulbora
Dihang gitadlas sa iyang hunahuna
Ang lanao nga daw bildo sa katin-aw
Ang panagway sa katahum sa iyang mga pinangga
Og gibuak ang iyang panagway
Sa kristal nga lusok nga gihimugso sa iyang mga mata
Natagak sa talad dayong kabuak
Unya nikurog ang garay nga gikusukusu sa mga balod
Og dayong katay-og sa iyang pagbati
Sa dihang iyang gihandum ang pagbitay
Sama sa mga iro ubos sa gihilantang adlaw
Sa mga unod og bukog nga sama sa anaa kaniya
Nga mga biktima sa manlupigong kusog
Sa kalibotang nagtuyok sa uyok sa diyalektika
Og nisurok ang iyang dugo
Dayong siga sa iyang pulang mga mata
Samtang sa ulohan sa garay maaninaw
Ang itom nga utot sa puthawng makina
Iyang gilili ginamit ang bronse nga teleskopyo og iyang nakita
Ang sakayang naglawig nagkadoul sa pantalan sa Bangsapura
Puno sa mga pasaherong bulawan ang mga buhok
Og puno sa kalipay og hudyaka sa panagway sa kolonyalismo
Og niseyagit si panglima : NACOOODA!
Nitubag ang makabungog nga tingog sa drum
Dinoyugan sa pangusmo sa mga pana, mandau og kampilan
Og sa mga hait nga siyaget sa mga bangis nga mga ginsakupan
Og nibutho usab ang hanging habagat
Og nasamin sa dagat ang tumang kahadlok
Nga ang mga balod daw nagkurogkurog
Gitigbas sa kalisang sa hinagiban sa kabangis
Ang mga nakasaksi sa paggimaw sa panagway
Sa mangtas nga niambak dayong balitok
Og nilupad dayong tugpa sa ulohan sa garay ang kusog sa Iranun
Og nibundak ang unos sa dugoong mga pulong.
Thursday, May 8, 2008
ANG SULTAN SA PANGORAP
Alungi bisalla alenyap na bangsa
(Lost language, vanished people)
-old Samal Bajau Laut adage
Dungan sa paghugpa sa kangitngit
Ni andar ang gamhanang makina
Taliwala sa laud sa kasaysayan sa rasa
Sa gingharian sa dagat sa puthawng ulo
Sa mangtas nga ekonomiya sa kawad-on
Taliwala sa laud sa kabuhong
Og nibanaw ang daw dugo nga kahayag
Sa palibot sa suang pukol
Nya nihunghung ang bugnaw hanging habagat
Og niasoy sa mga tanghaga sa mga libak:
Ang dagang sa sultan nidulot sa bukog
Sa mga sigang mata sa mga ulipon
Sa tripang bato, sa balayan sa mga langgam sayaw
Sa puting birtud sa opium, sa tsa, sa tingga, sa pulbora
Og sa uban pang adunay bansagong globalisasyon
Og naila kini sa tanang kasookan sa kalibotang gutom
Sa bahandi, kabantog og gahum
Og pag-abot ni amihan nagdala usab siyag hubad
Gikan sa mga barbero sa mga pahak
Mao kini ang alamat sa pangorap :
Og nisyaget ang sultan ngadto sa rajah
Og nisyaget ang rajah ngadto sa panglima
Og nisyaget ang panglima ngadto sa nacorda
Og nisugod pagtuyok ang pinakabangis nga makinarya
Nga gihulagway sa nagkuros nga kampilan og mandau
Og nagbagang pahiyom sa kalabera
Nga maoy tinood nga panagway
Sa gingharian sa labing bangis nga bisaya.
(Lost language, vanished people)
-old Samal Bajau Laut adage
Dungan sa paghugpa sa kangitngit
Ni andar ang gamhanang makina
Taliwala sa laud sa kasaysayan sa rasa
Sa gingharian sa dagat sa puthawng ulo
Sa mangtas nga ekonomiya sa kawad-on
Taliwala sa laud sa kabuhong
Og nibanaw ang daw dugo nga kahayag
Sa palibot sa suang pukol
Nya nihunghung ang bugnaw hanging habagat
Og niasoy sa mga tanghaga sa mga libak:
Ang dagang sa sultan nidulot sa bukog
Sa mga sigang mata sa mga ulipon
Sa tripang bato, sa balayan sa mga langgam sayaw
Sa puting birtud sa opium, sa tsa, sa tingga, sa pulbora
Og sa uban pang adunay bansagong globalisasyon
Og naila kini sa tanang kasookan sa kalibotang gutom
Sa bahandi, kabantog og gahum
Og pag-abot ni amihan nagdala usab siyag hubad
Gikan sa mga barbero sa mga pahak
Mao kini ang alamat sa pangorap :
Og nisyaget ang sultan ngadto sa rajah
Og nisyaget ang rajah ngadto sa panglima
Og nisyaget ang panglima ngadto sa nacorda
Og nisugod pagtuyok ang pinakabangis nga makinarya
Nga gihulagway sa nagkuros nga kampilan og mandau
Og nagbagang pahiyom sa kalabera
Nga maoy tinood nga panagway
Sa gingharian sa labing bangis nga bisaya.
Saturday, May 3, 2008
BISA + SAYA = BISAYA
bisa = poison
saya = I
-oxford mini-study Indonesian dictionary
bisa=venom
saya=I
-collins bahasa malaysia dictionary
Didto sa tubig nga daw bildo
nga gialirongan sa kabungturan nga puno sa mga kahoy bungahan
Niabot ang panahon nga gisabak sa yuta
Ang labing bangis nga pagbati
Unya gimugso ang pulong kasakit nga gikaluhaan sa kapait
Nga gihugway sa nagkayong mga bato
Nga giluwa sa birheng bilahan nga nakighalok
Sa mga panganod sa naglangitom nga aso
Og nagdilaab ang ulan sa nagbagang mga bato
Nga gihabulan sa labing baga nga kangitngit
Nakigduwaduwa sa nagkidlapkidlap nga mga liti og lipak
Gibuakbuak ang panagway sa langit sa mga kilat
Nibaha ang labing init nga lapok nga nag-uros-uros sa kapungot
Pula sama sa kainit sa bulok sa kayugot
Og nagmugna og sapa sa kayong sama kainit sa impeyerno
Nga nidagan sa danao nga sama sa bildo
Og kinahanglang manglayag ang mga sakayan
Pahilayo sa lanao nga daw impeyerno
Aron sa pag-ikyas sa gihimugso nga labing bangis nga hilo
Og alang sa paghupay sa kahulogan sa nagbagang kasakit nga nag-aso-aso.
Og namugna ang pinakabangis nga makinarya sa makahilong kasingkasing bato
Og sa gahum sa hait nga hinagiban sa gutom nga utok sa lawod sa pagtuo.
saya = I
-oxford mini-study Indonesian dictionary
bisa=venom
saya=I
-collins bahasa malaysia dictionary
Didto sa tubig nga daw bildo
nga gialirongan sa kabungturan nga puno sa mga kahoy bungahan
Niabot ang panahon nga gisabak sa yuta
Ang labing bangis nga pagbati
Unya gimugso ang pulong kasakit nga gikaluhaan sa kapait
Nga gihugway sa nagkayong mga bato
Nga giluwa sa birheng bilahan nga nakighalok
Sa mga panganod sa naglangitom nga aso
Og nagdilaab ang ulan sa nagbagang mga bato
Nga gihabulan sa labing baga nga kangitngit
Nakigduwaduwa sa nagkidlapkidlap nga mga liti og lipak
Gibuakbuak ang panagway sa langit sa mga kilat
Nibaha ang labing init nga lapok nga nag-uros-uros sa kapungot
Pula sama sa kainit sa bulok sa kayugot
Og nagmugna og sapa sa kayong sama kainit sa impeyerno
Nga nidagan sa danao nga sama sa bildo
Og kinahanglang manglayag ang mga sakayan
Pahilayo sa lanao nga daw impeyerno
Aron sa pag-ikyas sa gihimugso nga labing bangis nga hilo
Og alang sa paghupay sa kahulogan sa nagbagang kasakit nga nag-aso-aso.
Og namugna ang pinakabangis nga makinarya sa makahilong kasingkasing bato
Og sa gahum sa hait nga hinagiban sa gutom nga utok sa lawod sa pagtuo.
Friday, May 2, 2008
FAQS : ARS POETICA
1. FLORES SA KADAGATAN SA BOGAN
Unsay alamat sa isla sa bogan?
Nasod sa mga x.
Unsa kuno ang libak nga anaa sa kadagatan sa bogan?
Badlis nga naghulagvaj sa x.
Unsaj bout ipasabot aning x?
Kavat nga nilagbas.
Unsay gikavat nga nilagbas?
Kagavasan.
unsa nga kagavasan?
Sakajan.
Unsa nga sakajan?
Pangbata.
Unsay alamat sa isla sa bogan?
Nasod sa mga x.
Unsa kuno ang libak nga anaa sa kadagatan sa bogan?
Badlis nga naghulagvaj sa x.
Unsaj bout ipasabot aning x?
Kavat nga nilagbas.
Unsay gikavat nga nilagbas?
Kagavasan.
unsa nga kagavasan?
Sakajan.
Unsa nga sakajan?
Pangbata.
Subscribe to:
Posts (Atom)
